Hoe werkt een CO-melder?
Een CO-melder is het enige middel dat je kan waarschuwen wanneer er koolmonoxide in je woning vrijkomt. Maar hoe werkt zo’n melder?
Koolmonoxide is een giftig gas dat wordt weergegeven in parts per million (ppm). 1 ppm koolmonoxide is dus 1 deel koolmonoxide per 1 miljoen delen lucht.
Blootstelling aan een concentratie van meer dan 50 ppm koolmonoxide levert acute gezondheidsschade op.
Vals alarm bestaat niet
Een CO-melder bevat een sensor die bestaat uit een gel met onder andere zwavelzuur. Zodra deze gel langere tijd wordt blootgesteld aan een hogere concentratie koolmonoxide dan de aangegeven grenswaarde 50 ppm, gaat de gel een chemische reactie met koolmonoxide aan en geeft alarm. Dit proces zelf is niet te stoppen. Je zou kunnen zeggen dat ‘’vals alarm’’ dus niet bestaat bij een CO-melder.
Regelmatig komt in een woning een kortstondige hogere concentratie koolmonoxide vrij, bijvoorbeeld bij het douchen, koken of als de geiser aanslaat. De waarde van de koolmonoxide uitstoot is bij een goed werkend, afvoerloos toestel vaak meer dan 200 ppm. Om bij kortstondig hoge concentraties niet direct in alarm te treden, bevat een CO-melder een soort ‘timer’. De tijdgewogen waarde hiervan is vastgelegd in een Europese norm. Wanneer de concentratie langer aanwezig is óf wanneer de concentratie verder stijgt, zal de melder wél alarm geven. Loopt de concentratie koolmonoxide bijvoorbeeld op tot een levensgevaarlijke waarde van 300 ppm, dan geeft de melder al na drie minuten alarm.
Koop alleen CO-melders die voldoen aan de Europese eisen die de kwaliteit en werking borgen. Producten die hieraan voldoen vermelden de Europese Norm EN 50291 op de melder of op de verpakking.
Hoe ontstaat koolmonoxide?
Koolmonoxide komt vrij bij onvolledige verbranding van organische brandstoffen (zoals olie, aardgas, benzine en hout) die in het merendeel van de verwarmingstoestellen in de Nederlandse huishoudens als brandstof worden gebruikt. CO-vergiftiging komt dan ook vooral voor in de woonomgeving. In de praktijk is te zien dat bij ongeveer de helft van de CO-vergiftigingen een moderne, nieuwe cv-ketel de oorzaak is. Een slecht onderhouden, defect of verkeerd gemonteerd verwarmingstoestel of rookgasafvoer is meestal de oorzaak van het vrijkomen van het zeer giftige koolmonoxide.
Met medewerking van Wouter Puijk, technisch specialist op het gebied van CO-melders.